Edgar Allan Poe i Lady Ligeja
«1994-04-02»
Trójka Pod Księżycem

Komentarz

I jest wola co nie umiera, któż zbadał tajemnice woli oraz jej moce, człowiek nie ustępowałby aniołom, nie podlegałby wcale śmierci gdyby nie słabość wątłej jego woli

Czy wierzą Państwo w przeznaczenie? Że nawet nieubłagany upływ czasu można zatrzymać w jakimś jedynym celu . Najszczęśliwszym człowiekiem na ziemi jest ten, który znajduje prawdziwą miłość...

Trzygodzinna poetycka audycja z E.A. Poe i jego opowiadaniem. Pomiędzy poszczególne cytaty zostały wmontowane piosenki m.in. The Cure, Petera Gabriela, Joy Division, The Alan Parsons Project, King Crimson, Phila Collinsa, The Sisters Of Mercy, Visage, muzyka z filmu Dracula F.F.Coppoli i inne.

Serwisy III Grzegorz Oster

Następne spotkanie 16.04.1994

Audycja dzięki

Maciej Skulski - data

Maciej Skulski - komentarz

AkoBe - komentarz - treści komentarzy

Krzysiek B. - komentarz - uzupełnienie

Krzysiek B. - opis

AkoBe - opis - uzupełnienie

Krzysiek B. - pochodzenie

JSkrypko - pochodzenie

Opis

1. Sygnał audycji

Dobry wieczór.

2. Freudiana - The Nirvana Principle (Instrumental) - Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Ligeja

I jest wola, co nie umiera. Któż zbadał tajemnice woli oraz jej moce? Człowiek nie ustępowałby aniołom i nie podlegałby wcale śmierci, gdyby nie słabość wątłej jego woli.

3. Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Przedwczesny pogrzeb

Rubieże, które dzielą życie od śmierci, są co najmniej mroczne i nieokreślone. Któż może powiedzieć, gdzie pierwsze się kończy, a drugie zaczyna?

4. The Cure - Plainsong - Komentarz Tomasza

Powiedziałaś:
Ciemno jest i na deszcz się zanosi
I wiatr wieje, jakby to był koniec świata
I jest zimno jak po śmierci
I uśmiechnęłaś się

5. Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Przedwczesny pogrzeb - Edgar Allan Poe - Ligeja

Zerwałem się. Ciemność była nieprzebita. Nie mogłem dostrzec, kto mnie obudził. Nie mogłem zdać sobie sprawy, ani kiedy zapadłem w odrętwienie, ani gdzie obecnie przebywam. Siedziałem nieruchomo i starałem się zebrać myśli. Istnieją pewne tematy poruszające do głębi, wszelako nazbyt okropne, iżby mogły stać się przedmiotem rzetelnej literatury. Lepiej ich unikać, jeśli nie chcemy wywoływać zgorszenia lub niesmaku. Godzi się je podejmować tylko w takich razach, gdy uświęca je i usprawiedliwia surowe dostojeństwo prawdy. Gdyby były zmyślone, przejmowałyby nas tylko odrazą. Pogrążałem się w myślach, które są tego rodzaju, iż bardziej od wszystkiego znieczulają na wrażenia świata zewnętrznego, a wszak wystarczy mi to jedyne, słodkie słowo: Ligeja! - by przed oczyma mej wyobraźni przesunął się obraz tej, co na zawsze odeszła...

6. This Mortal Coil - Acid, Bitter And Sad

7. Komentarz Tomasza

Naprawdę nie wiem, co tutaj robię
Powinienem był dawno pójść spać
Ale musiałem jeszcze pogadać z tymi ludźmi
Znowu zadawali mi te same pytania
Więc dobrze
Ścisnąłem kieliszek mocno w dłoni
Dość już
Oto kim jestem

Poruszam ustami, nogami
Uśmiecham się, zgrywam, piję na umór
A od wszystkich tym grymasów, sztucznych uprzejmości i znajomości
Rzygać mi się chce
Wyobraźcie sobie szaloną, nagłą ulewę
Oto, co się we mnie dzieje

8. The Cure - Open

9. The Cure - Sinking - Komentarz Tomasza

Mijają lata
A ja staję się powolniejszy
Pogrążam się

Tajemnica, którą staram się ukryć
Toczy mnie od środka
Osłabia
Więc oszukuję sam siebie
Jak wszyscy

Kulę się w strachu i czekam
Choć wiem, że nie jestem już zdolny do żadnych uczuć

10. Wojciech Kilar - Mina's Photo - Dracula (1992) - Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Ligeja

Czy wierzą Państwo w przeznaczenie? Że nawet nieubłagany upływ czasu można zatrzymać w jakimś jednym celu? Najszczęśliwszym człowiekiem na ziemi jest ten, który znajduje prawdziwą miłość.

Klnę się na mą duszę, iż nie mogę sobie przypomnieć, jak, kiedy, a nawet gdzie poznałem po raz pierwszy Lady Ligeję. To już tyle czasu i nadmiar cierpień zwątlił moją pamięć!

11. The Alan Parsons Project - Damned If I Do - Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Ligeja

Wszelako sądzę, iż poznałem i spotykałem ją najczęściej w jakimś wielkim, starożytnym, opustoszałym mieście. A jeżeli kiedykolwiek blada, uskrzydlona mrokami Asztofet bałwochwalczego Egiptu dziewosłębiła - jak powiadają - złowróżbnym zaślubinom, to na pewno rzuciła cień na moje.

12. Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Ligeja

Ligeja z postawy była smukła, nieco szczupła, zaś pod koniec życia nawet wychudła. Daremnie siliłbym się na opis dostojeństwa i swobody jej zachowania się, jak też niezrównanej lekkości i sprężystości jej chodu. Jawiła się i znikała na kształt cienia. Pięknością twarzy i czernią długich włosów nie dorównywała jej żadna kobieta. Był to niby rozblask snów wykołysanych przez opium.

13. Quicksilver Messenger Service - Long Haired Lady

14. Peter Hammill - Vision

15. Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Ligeja

Nie ma doskonałego piękna bez pewnej niezwykłości. Jakkolwiek więc zdawałem sobie sprawę, iż uroda jej była doskonała i czułem, że jest w niej coś niezwykłego, mimo to na próżno starałem się określić ściśle me własne poczucie jej niezwykłości. A potem zatapiałem spojrzenie w wielkich, czarnych źrenicach Ligei.

16. Peter Gabriel - In Your Eyes

17. The Mission - Sweet Smile of a Mystery - Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Ligeja

Wyraz oczu Ligei! Ileż to razy rozmyślałem o nim! Na próżno trawiłem całe noce letnie, by go przeniknąć. Co to było w oczach mojej miłej - to coś, głębsze niż studnia Demokryta? Co to było? Uwziąłem się, żeby odgadnąć.

18. The Cure - This Twilight Garden

19. Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Ligeja

Z chwilą, gdy piękność Ligei wtargnęła do mej duszy i zajęła w niej miejsce jakby w relikwiarzu, z wielu jestestw świata widomego wyczuwałem to samo uczucie, jakiego doznawałem w sobie i dookoła siebie pod wpływem jej wielkich, promienistych źrenic. Rozpoznawałem je niekiedy, patrząc na szybki wzrost winogradu. Wyczuwałem je w oceanie i spadaniu meteorów. Odnajdowałem je w pewnych brzmieniach instrumentów muzycznych, a czasem w ustępach niektórych książek. Przypominam sobie ustęp z jakiegoś dzieła Josepha Glanvilla, który zawsze rozbudzał we mnie to uczucie. Któż zbadał tajemnice woli oraz jej moce? Człowiek nie ustępowałby aniołom i nie podlegałby wcale śmierci, gdyby nie słabość wątłej jego woli.

20. The Alan Parsons Project - The Gold Bug

21. Sygnał Programu Trzeciego

22. Sygnał audycji

23. Mike Oldfield - The Trek - Komentarz Tomasza

Spójrz, duszo ma, na jej agonię,
Spójrz na jej oczu blask!
W rozkoszną splata się harmonię
Każdy rozpaczy wrzask...

24. The Cure - Trust - Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Ligeja

Z krwawym bólem spostrzegłem po kilku latach szczęścia, iż moje najniezawodniejsze oczekiwania rozwijają skrzydła i gotują się do odlotu! Ligeja zaniemogła. Zbyt świetnymi ogniami pałały dziwne jej źrenice. Białe palce nabrały woskowej przejrzystości grobu, a błękitne żyłki na wyniosłym czole wznosiły się i opadały szybko za najlżejszym wzruszeniem. Widziałem, że musi umrzeć i rozpaczliwie pasowałem się w duchu z okrutnym Azraelem. Bowiem bez Ligei byłem tylko dzieckiem zbłąkanym wśród ciemności. Lecz walka, którą podjęła ta namiętna istota, była jeszcze zapamiętalsza. Nie ma słów na określenie nieugiętości oporu, jaki stawiała Widowi Cieni. Skowyczałem z żałości, patrząc na to bolesne widowisko. Że mnie kochała, to nie ulegało wątpliwości. Lecz dopiero w obliczu śmierci pojąłem w całej pełni siłę jej uczuć. Trzymając mnie za rękę, całymi godzinami darzyła mnie szczodrze nadmiarem swego serca. Wiem, że w tej chwili nie mogę prosić cię, byś mi zaufał - powiedziała - jednak kocham cię ponad wszystko, po prostu uwierz mi.

25. Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Ligeja

O północnej godzinie, kiedy jej duch gotował się już do odlotu, przyzwała mnie raz jeszcze ku sobie. Wydając ostatnie tchnienie, cichym szeptem drgnęły jej usta. Nachyliłem się ku niej. Uśmiechnęła się i wyszeptała: człowiek nie ustępowałby aniołom i nie podlegałby wcale śmierci, gdyby nie słabość wątłej jego woli. Zawsze będę twoją żoną. Taka jest moja wola. Przetrwamy grób!

26. Barclay James Harvest - Beyond the Grave

27. Komentarz Tomasza

Umarła, a mnie przypadł w udziale smutny obowiązek złożenia mego żałobnego brzemienia na marach. Droga po stopniach w głąb grobowego przybytku ciszy trwała wieczność całą. Odprowadzały mnie puste spojrzenia. Dzień znienacka zgasł. Rozpłynęłaś się w powietrzu, nie zostało nic.

28. New Order - Doubts Even Here

29. Komentarz Tomasza

Po uroczystościach pogrzebowych zaproszeni na stypę goście zasiedli wokół stołów przyozdobionych kwiatami, powalonymi jesiennym gradem. Stojąc przy bramie u stóp opustoszałego ogrodu, słyszałem ich głośne rozmowy, śmiechy, a w mej duszy szalał coraz większy ogień. Za gardło dławiło coraz większe pragnienie krzyku. Jednak żaden dźwięk nie wyszedł z moich ust. Stojąc samotnie przy bramie, widziałem wszystko, a łzy płynęły po mej twarzy niczym liście spadające z jesiennych drzew.

30. Joy Division - Eternal

31. Komentarz Tomasza

W długie jesienne wieczory na próżno czekałem na znak. Za bardzo uwierzyłem w siłę woli Ligei. Dopatrywałem się zatem jej obecności w najpospolitszych przedmiotach i czynnościach. Jej głos brzmiał w szeleście zasłon, a odgłos jej lekkich kroków w trzepocie skrzydeł ćmy tłukącej się do okiennej szyby. Zacząłem obawiać się własnej świadomości. Czymżeż jest szaleństwo, jak nie wiarą w coś, co nie istnieje? Zaczytywałem się w opowieściach o duchach, o zmartwychwstaniu. I co noc wyglądałem przez okno w kierunku grobowca Ligei.

32. Kansas - Lamplight Symphony

33. Psyche - Love Is a Winter - Komentarz Tomasza

Roiły się me myśli tysiącem wspomnień o Ligei. Ale wciąż budziłem się sam, słysząc stukanie zamarzniętych płatków śniegu o parapet. Nadeszła zima. Tylko cienie przypominały mi o tobie. Gdybym mógł zatrzymać czas, zatrzymać łzy. Tylko chłód szeptał twe imię. Na szybach pojawił się szron. Czemu nie roztopiłaś tego lodu? Przecież obiecałaś mi wieczność!

34. Komentarz Tomasza

Pewnej nocy, opętany jakimś silniejszym ode mnie szaleństwem, odważyłem się zajrzeć do pamiętnika Ligei, w którym zwykła zapisywać swoje myśli i wiersze. Otworzyłem go na oślep. I oczom moim ukazały się słowa, których groza doszczętnie sparaliżowała moją duszę.

35. King Crimson - The Devil's Triangle - Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Czerw zdobywca

Patrz! To świąteczna noc obiaty
Powraca z wieku w wiek
W teatrze zasiadł rój skrzydlaty
Aniołów w jasne strojnych szaty,
By śledzić sztuki bieg.
Patrzą anioły w łzach tonące
Obok nadziei, lęk.
Z orkiestry płyną tony drżące,
Melodii sfer to dźwięk.

Bogom podobne marionetki,
Coś gwarzą, cichy tworząc szum,
Wśród ciągłej snują się podniety,
Nieszczęsnych lalek rojny tłum.
Grą ich skrzydlate rządzą twory,
Scenerię w różny mieniąc wzór
I krążą cicho jak upiory,
Ból z niewidzialnych sącząc piór.

Stubarwny dramat.
I niełatwo zapomnieć go,
Gdy raz się zna.
W ciągłej pogoni tłum się gmatwa,
Za nieuchwytnym widmem gna.
Po jednym kole mknie w pośpiechu,
Co znów się musi w siebie wpleść.
Dużo szaleństwa! Więcej grzechu.
I groza, sztuki treść.

Lecz patrz! Z ciemnego kąta sceny
Krwawo czerwony wypełzł gad.
W sam środek wcisnął się areny,
Między stłoczoną ciżbę wpadł.
Drżące od lęku marionetki
Pastwą się jego stają wraz.
Łkają serafy, gdy w posoce
Ząb jadowity topi płaz.

Gasną już światła, rzecz skończona.
I ponad larw drgających wir
Z hukiem opuszcza się zasłona
I z wolna każdy kształt, co kona,
W żałobny upowija kir.

Mówią anioły z bladych powiek
Łzy ocierając pierw,
Że tytuł owej sztuki - Człowiek,
A bohater - Zdobywca Czerw.

36. The Alan Parsons Project - To One in Paradise - Komentarz Tomasza

Za bardzo wierzyłem w moje sny
Nic nie potrafiło na mnie wpłynąć
Teraz wiem, co znaczyły
Jak mogłem być tak ślepy!

37. Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Ligeja

Strącony w proch bólem, nie mogłem znieść dłużej beznadziejnej samotności pobytu w mglistym, opustoszałym domostwie. Nie zbywało mi na tym, co świat zowie bogactwem.
Spakowałem więc walizkę i udałem się na pobliską szarą stację kolejową, gdzie wsiadłem do pierwszego lepszego pociągu. Pamiętam, że padał deszcz ze śniegiem. Zaś opuszczając domostwo miałem wrażenie, iż na zamarzniętej szybie komnaty Ligei widniał czerwony odcisk szminki.

38. Visage - Fade to Grey

39. The Sisters of Mercy - Nine While Nine

40. The Alan Parsons Project - Paseo de Gracia (Instrumental) - Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Ligeja

Po kilku latach utrudzającej i bezcelowej tułaczki nabyłem i podźwignąłem z upadku pewne opactwo w najdzikszej i najodludniejszej okolicy kraju. Posępny i smętny majestat budowli, dziki niemal wygląd włości, tudzież ponure, związane z nimi podania godziły się przedziwnie z uczuciem zupełnego osamotnienia, które zagnało mnie w te odległe i niezamieszkane strony. Nie tykając niemal opactwa od zewnątrz i pozostawiając mu pozory zagrzęzłej w zieleni ruiny, z dziecięcą jakąś przewrotnością, a może też ze słabą nadzieją ukojenia swych smutków, jąłem urządzać je wewnątrz z nieledwie królewskim przepychem. Niestety, sam czułem, ile związków obłędu taiło się we wspaniałych rzeźbach egipskich, w dziwacznych gzymsach i sprzętach oraz w chimerycznej wzorzystości kobierców, przetykanych złotymi kwiatami. Tak więc opętało mnie opium i uczyniło swym niewolnikiem, a moje prace i zamiary nabrały zabarwienia mych snów.

41. Mike Oldfield - Bad News

42. Sygnał Programu Trzeciego

43. Komentarz Tomasza

I za moment dalszy ciąg naszej opowieści, ale ponieważ jest dokładnie godzina druga, czas na serwis.

44. Sygnał serwisu Trójki i komentarz Tomasza

Grzegorz Oster.

45. Serwis Programu Trzeciego (fragment)

46. Sygnał serwisu Trójki

47. Sygnał audycji

48. Freudiana - Freudiana - Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Szczęśliwych chwil, szczęśliwych dni

Gdyby chwil dawnych blask
I dawne męki znów wróciły
Tak cierpieć jeszcze raz
Nie miałbym siły
Bo na ich skrzydle czarny cień
A gdy to skrzydło załopoce
Trucizna w duszę spływa zeń
W duszę, co zna jej moce.

49. The Cure - One More Time - Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Ligeja

Początkowo mimo zmiany otoczenia, pamięć moja pierzchała w przeszłość, ku Ligei, ku tej pięknej, dostojnej, jedynej, tej umarłej. Lubowałem się w rozpamiętywaniu jej czystości, jej wiedzy, jej szczytnej, przeduchowionej natury, jej przenamiętnej, rozmodlonej miłości. W rozkołysaniu snów opiumowych zdarzało się, iż śród nocnej ciszy powtarzałem głośno jej imię lub całymi dniami błąkałem się z nim na ustach po zacisznych ustroniach parowów, jak gdyby zabójcza tęsknota za zmarłą mogła przywołać ją z powrotem na szlaki ziemskie. Zrozumiałem jednak, że w swym zapamiętaniu i przeraźliwej rozpaczy, coraz bardziej tonę w oparach opium. I chociaż pragnąłem raz jeszcze spocząć w jej ramionach, raz jeszcze poszybować z nią aż pod niebiosa, raz jeszcze choćby spojrzeć w jej oczy, począłem walczyć ze wspomnieniami, w których tarzałem się co noc.

50. Phil Collins - I've Forgotten Everything - Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Przedwczesny pogrzeb

Z czasem stałem się nowym człowiekiem. Dusza moja nabrała krzepkości. Począłem chodzić na długie spacery. Jąłem się usilnie ćwiczeń fizycznych. Oddychałem powietrzem przestworów niebieskich. Myślałem o innych rzeczach - nie o śmierci i nie o Ligei, która powoli, powoli odeszła w niepamięć.

51. Komentarz Tomasza

Mijały lata. Tak długo już byłem samotny, że zapomniałem, jak to jest, czuć czyjąś bliskość. Przyrzekłem sobie jednak, że jeśli spotkam kogoś, kto choć trochę będzie mi przypominał Ligeję, uśmiechnę się tylko i odwrócę spojrzenie.

52. Peter Hammill - Been Alone So Long

53. Komentarz Tomasza

Tak długo już byłem sam, że pewnego dnia serce me zabiło żywiej na widok jasnowłosej i błękitnookiej Lady Roweny. W niczym nie przypominała Ligei. Spotykałem się z nią coraz częściej, aż w końcu zapytała - Dlaczego nie zostaniesz ze mną? Możemy żyć razem z dala od całego świata. A szczęście będzie nam towarzyszyć aż do końca. Niedługo potem przed ołtarzem poprzysiągłem jej wieczną miłość.

54. Barclay James Harvest - She Said

55. Xymox - Clementina - Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Ligeja

Chciałbym teraz wspomnieć o pewnej komnacie, którą przekląłem na wieki, a do której poprowadziłem od ołtarza mą oblubienicę. Komnata owa znajdowała się w wysokiej wieżycy, była znacznych rozmiarów i miała kształt pięcioboku. Południową jej ścianę tworzyło okno, którego górną część ocieniała krata, upowita latoroślami prastarego winogradu. Strop z poczerniałego dębu był nadzwyczaj wysoki i suto ozdobiony potwornymi rzeźbami w stylu na poły gotyckim, na poły druidycznym. Stało tam kilka otoman, kilka złotych świeczników oraz ślubne łoże wyrzeźbione z hebanu na modłę hinduską i osłonięte podobnym do całunu baldachimem. W takiej to komnacie spędzałem z Lady Roweną bezecne chwile pierwszych poślubnych miesięcy.

56. Komentarz Tomasza

Z początkiem drugiego miesiąca naszego pożycia małżeńskiego Lady Rowena nagle zachorowała. W niespokojnych snach majaczyła o jakichś ruchach i szmerach, co rozlegały się w komnacie na wieży. Jak sądziłem, były one wytworem jej chorobliwej wyobraźni i poczynały się prawdopodobnie z magicznych uroków komnaty. Choroba jednak przybierała zwrot coraz bardziej niepokojący.

57. Psyche - Blind

58. The Alan Parsons Project - Lucifer - Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Ligeja

Pewnej nocy Rowena obudziła się z niespokojnego snu, ja zaś z uczuciem na poły lęku, na poły nieokreślonej grozy, śledziłem wyraz jej wynędzniałej twarzy. Wolałbym oślepnąć niż w blasku księżyca patrzeć na jej cierpienie. Śmiertelna bladość, co oblokła jej lica, dała mi do poznania, że żona moja za chwilę zemdleje. Pobiegłem w głąb komnaty po karafkę lekkiego wina, przepisanego jej przez lekarzy. I wówczas uczułem, iż musnął mnie z lekka w przejściu jakiś przedmiot dotykalny, lecz niewidzialny. Po czym na złotym kobiercu, w ponurym blasku księżyca, ujrzałem cień, nikły, nieokreślony cień o anielskim wyglądzie – coś, jakby poczęty w urojeniu wid cienia. I usłyszałem wyraźnie, że ktoś stąpa z cicha w pobliżu łoża.

59. Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Ligeja

Znalazłszy wino, przebiegłem z powrotem komnatę i przybliżyłem kubek do ust bliskiej omdlenia kobiety. Nie było to jednak omdlenie. W niedomaganiu mej żony zaszła zdecydowana zmiana na gorsze. I tak już następnej nocy ręce służebnic stroiły ją do trumny, drugiej zaś siedziałem samotnie nad jej przyobleczonymi w całuny zwłokami w owej fantastycznej komnacie, do której weszła niegdyś jako moja oblubienica. Patrzyłem na bladą, stężałą postać, spoczywającą na łożu. I nagle zaroiły się me myśli tysiącem wspomnień o Ligei, a o me serce z gromkim rozpędem powracającej fali uderzył powtórnie ów niewysłowiony ból, jakiego doznałem, kiedym ją ujrzał podobnie spowitą w całuny. Około północy, a może nieco wcześniej, obudziło mnie z zamyślenia jakieś głuche, lecz wyraźne łkanie. Poczułem, iż dobiega z łoża śmierci. Przyglądałem się bacznie, czy trup się nie rusza, ale nie dostrzegłem najlżejszego drgnienia. Mimo to znów doleciał mnie szmer i usłyszałem wyraźnie szept:

Ciemno jest
I wiatr wieje, jakby to był koniec świata,
I jest zimno jak po śmierci

Był to głos Ligei.

60. The Cure - Plainsong

61. Wojciech Kilar - Vampire Hunters - Dracula (1992) - Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Ligeja

Trup drgnął. Łuna życia z gwałtowną mocą ubarwiła policzki, a spowita w całun postać podniosła się z łoża i z zamkniętymi oczami postąpiła chwiejnym, niepewnym krokiem na środek komnaty. Zerwałem się i przypadłem do jej stóp. Targnęła się, by uniknąć mojego dotknięcia, przy czym obsunęło się upiorne czechło, co osłaniało jej głowę i skroś rozmigotanego powietrza komnaty wionęła ogromna smuga długich, rozpuszczonych włosów. Były one czarniejsze niż krucze skrzydła o północy! Człowiek nie ustępowałby aniołom i nie podlegałby wcale śmierci, gdyby nie słabość wątłej jego woli. Zawsze będę twoją żoną! I wówczas rozwarły się z wolna oczy stojącej przede mną postaci. Teraz wszystko już rozumiem! To wyraziste, czarne, nieodgadnione oczy miłości, co mnie odeszła – to oczy Lady – Lady Ligei.

62. Van Der Graaf Generator - When She Comes - Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Ligeja

I jest w tym wola, co nie umiera. A La Belle Dame nie zna litości! Padasz powalony zniewalającym zapachem jej perfum i wiesz, że kobieta o skórze tak białej, jak postać z kart opowiadania Edgara Allana Poe, teraz trzyma cię w szponach nocy i nie puści już nigdy.

63. Wojciech Kilar - Love Remembered - Dracula (1992) - Komentarze Tomasza - Edgar Allan Poe - Od lat najmłodszych

Naprawdę nie wiem, co tutaj robię
Powinienem dawno pójść spać
Ale musiałem odpowiedzieć na te wszystkie pytania
Te same wciąż powracające pytania.

Teraz już Państwo wiedzą. Morał tej historii jest prosty, nikt nie ucieknie przed tym, czego pragnie.

Była to swobodna interpretacja muzyczna opowiadania Edgara Allana Poe - "Ligeja", z wykorzystaniem fragmentów innego opowiadania - "Przedwczesny pogrzeb", przekład Stanisława Wyrzykowskiego. Wiersz "Robak Zdobywca" w przekładzie Barbary Beaupre. Wśród wykonawców główne skrzypce grali: Alan Parsons Project, The Cure i Peter Hammill. Ponadto pojawiły się też utwory New Order, Joy Division, Sisters of Mercy, Psyche, Barclay James Harvest, Kansas i innych oraz fragmenty muzyki Wojciecha Killara do filmu "Dracula". Całość przygotował i przedstawił Tomasz Beksiński.

W dzieciństwie już, u świtu
Burzliwych dni, co przyszły potem
Z dna dobra czy też zła dobyty
Czar dziwny jakiś mnie omotał
Który się stawał najwyraźniej
Demonem w mojej wyobraźni

Dobranoc.