"Kruk" Edgara Allana Poe - część 1
«1990-12-21»
Czas Na Rock

Komentarz

Audycja oparta na motywach "Kruka" Edgara Allana Poe - część 1

Audycja dzięki

Grzegorz Fik - data

Grzegorz Fik - komentarz

Vampirek - komentarz - treści komentarzy

Grzegorz Fik - opis

Opis

1. Genesis - Los Endos

2. The Alan Parsons Project - The Raven - Komentarz Tomasza (na tle utworu)

Dobry wieczór. Historia, którą dziś i za tydzień Państwu opowiem, zdarzyła się pod koniec grudnia trzy lata temu. Wtedy opowiedziałem ją po raz pierwszy, a teraz, trochę na Państwa życzenie, a trochę z własnego perwersyjnego, wewnętrznego przymusu, chcę do niej wrócić. Zdarzyła się bowiem wtedy nie pierwszy raz. Wszystko zaczęło się tak jak w 1845 roku opisał to największy poeta wszech czasów - Edgar Allan Poe.

"Raz - posępna północ była - gdym, znużony i bez siły,
Nad dziwnością obyczajów dumał, tych sprzed lat tysięcy,
Kiedym drzemał ( spać się chciało ), nagle coś w drzwi zastukało,
Jakby pukał ktoś nieśmiało, delikatne czyjeś ręce.
"To gość jakiś snadź - mruknąłem - puka, czyż mu czas poświęcę?
Tylko tyle i nic więcej."

Spoglądam na ekran telewizora, program dawno się skończył. Pokój rozjaśniają tylko migoczące, białe plamy. Nie stamtąd dochodzi pukanie. Może zza okna? Wyglądam, ale tam też nie ma nikogo.

3. Gary Moore - Empty Rooms - Komentarz Tomasza (na tle utworu)

Głucha, grudniowa noc. Podchodzę do drzwi, otwieram je, do wnętrza wdziera się tylko przejmujący chłód. Słyszałem pukanie, ale wciąż jestem sam w pustym pokoju.

Siadam przy stole i odsuwając na bok spoczywające na blacie księgi, sięgam po kieliszek wypełniony czerwonym, aromatycznym płynem. Który to już z kolei? Powoli tracę rachubę. Zresztą, czy to ważne? W taką noc można tylko pić. Podnoszę kieliszek do ust i jednocześnie spoglądam w górę, a oczom moim ukazuje się mała, czarna sylwetka ptaka siedzącego na półce nad drzwiami. Przez chwilę nie wierzę własnym oczom - to kruk. Dziwnie znajomy, ale przecież jeszcze przed chwilą go nie było. Nie umiem opanować drżenia rąk, wino rozlewa się po stole. Tak, to nie przywidzenie. Ten kruk nie znika, chociaż kilka razy przecieram oczy, siedzi tam naprawdę. Spoglądam na leżące przede mną księgi, teraz poplamione czerwonym winem. Litery aż nazbyt wyraźne, układają się w tak dobrze znane mi słowa:

"Pamięć mnie nie myli złudnie, było to w noc głuchą grudnia;
Po podłodze pełgał odblask węgli tlących w konań męce.
Patrząc, kiedy świt rozgorze, myślę: w księgach znajdę może
Ulgę w smutku po Lenorze, promienistej i dziewczęcej,
Tylko tyle i nic więcej"

Kruk siedzi nad drzwiami, na razie milcząc. Wiem dobrze, co może mi powiedzieć, jeśli spytam go o cokolwiek. Znam dobrze tę historię.

Wiem, że w tej chwili
Zgubiony już jestem po wszystkie czasy
Jest wieczór kolejnego dnia
I koniec mojego

4. The Alan Parsons Project - Some Other Time - Komentarz Tomasza (na tle utworu)

Czuję się tak, jakby ktoś zaglądał do moich myśli
Tak jakbym był w innym miejscu
Gdzie indziej
W innym czasie

Znów coś zaczyna bębnić w moje okno, boję się jednak poruszyć. Mrok pokoju rozjaśnia jedynie świeca i jarzący się martwym obrazem ekran telewizora.

5. Sting - Fragile - Komentarz Tomasza (na tle utworu)

Odgłosy zza okna stają się coraz wyraźniejsze.

Tym razem to tylko deszcz
Teraz już padać będzie bez przerwy
Niczym gwiezdne łzy
I opowie nam, jak łatwo nas zniszczyć

Siedząc w mrocznym pokoju, słuchając jak deszcz wali w szyby, nerwowo zerkając na nieruchomego kruka nad drzwiami, poczułem nagle, że napięcie sytuacji stało się nie do wytrzymania. Księgi, które czytałem sprawiły, że zaczęło ogarniać mnie dziwne podniecenie. Niczym ogień płonący od środka.

O tym pisał Kerouac
O rzymskich świecach
Sztucznych ogniach
Dopalających się do pewnego punktu
I wybuchających z sykiem

6. Marillion - Torch Song - Komentarz Tomasza (na tle utworu)

Niemy ekran telewizora rzucił na mnie trochę światła.

Pomyślałem sobie
Nie ma co ukrywać, skończyłem 29 lat
Zbrodnią, więc nie będzie, jeśli też zapłonę trochę jaśniej
Sięgając ponownie po butelkę, przypomniałem sobie słowa lekarza:
"Jeśli będziesz się dalej tak prowadzić, nie dożyjesz trzydziestki"

Chłód twoich oczu
Niczym oddech zamrożony
W lodowaty poranek
Chłód twej twarzy
Niczym obnażony sztylet
Wzniesiony do śmiertelnego ciosu

Nigdy nie byliśmy kochankami
Pamiętam, jak zamarłem pod twoim spojrzeniem
Tamtej letniej nocy
Teraz sam w mroku nocy
Wołam o twoją miłość
Potrzebuję uścisku twoim ramion

7. Barclay James Harvest - Alone in the Night - Komentarz Tomasza (na tle utworu)

Te ponadczasowe strzały
Przebijają moją duszę
Cienie zbliżają się
Ty odeszłaś
A tylko Ty możesz uwolnić mnie z mroku nocy

Zamknąłem na chwilę oczy, lecz oto pojawiły się wspomnienia. Nie było ucieczki. Musiałem coś zrobić - cokolwiek. Wino pobudziło mnie do działania.

8. Genesis - Turn It on Again - Komentarz Tomasza (na tle utworu)

Chcesz, żebym opowiedział ci swoją historię? Spytałem nagle milczącego kruka. Tak, znowu jestem w dołku. Całymi dniami gapię się bezmyślnie w telewizor. Jak chcesz pokaże ci kilka scenek z mego życia, kilka osób, które znam. Teraz jej już nie ma, a ja jestem samotny, więc nastawię to znowu. Mówiąc to wstałem i podszedłem do telewizora.

Stanąwszy przed telewizorem, włączyłem magnetowid i włożyłem wideokasetę. Martwy blask jaśniejący z ekranu znikł, gdy włączyłem magnetowid. Na ekranie pojawiła się twarz dziewczyny.

9. Marillion - Lavender - Komentarz Tomasza (na tle utworu)

Chowała się przed kamerą za krzewami malin. Przez chwilę poczułem zapach letniego popołudnia w słonecznym ogrodzie.

I znów spacerowałem z tobą po parku
A dzieci śpiewały piosenkę
O lawendach błękitnych i zielonych
Taką piosenkę, jaką zawsze chciałem dla ciebie napisać

10. Marillion - Bitter Suite - (fragment) - Komentarz Tomasza (na tle utworu)

Patrzyłem w bezlitosne oczy kruka i wiedziałem, że nie mogę powiedzieć ani słowa. Milczenie było moją jedyną nadzieją. Ostatnim złudzeniem, którego chwyciłem się jak tonący brzytwy. Cisza i ja.

11. The Alan Parsons Project - Silence and I - Komentarz Tomasza (na tle utworu)

Jesteśmy tego samego rodzaju
Musimy wszystko omówić między sobą
Może gdybym wykrzyczał swoje smutki
Zyskałbym ukojenie
Nie wymówię jednak ani słowa

Cisza, która nagle zapadła, podziałała otrzeźwiająco. Obraz znikł z ekranu telewizora. Skończyło się nagranie, dalej taśma była pusta. Zrozumiałem.

W każdy wtorek ona ćwiczyła jogę
A ja gapiłem się obojętnie w telewizor
Zawsze jednak mogłem nazwać siebie artystą
Co miało oznaczać, że ona artystką nie jest

Zabawne jak litość nad sobą samym
Bierze górę nad szacunkiem
Byłem księciem dumy
I wprawdzie nigdy nie kłamałem
Było to jednak za mało by dać jej szczęście

12. Peter Hammill - (On Tuesdays She Used To Do) Yoga - Komentarz Tomasza (na tle utworu)

Za późno już obiecywać, że mogę się zmienić
Nigdy nie umiałem znaleźć klucza, żeby otworzyć samego siebie
Może udałoby mi się to z jej pomocą, lecz czas już minął

Czasem udaję szaleńca
Czasem coś mnie szarpie przez cały dzień
W każdy wtorek ona ćwiczyła jogę
To był właśnie wtorek, kiedy odeszła

Nacisnąłem przycisk, kaseta wyskoczyła z magnetowidu i upadła na podłogę. Nie mogąc jednak znieść ciszy, sięgnąłem po inną.

Dźwięk, pocałunek
Twarz z drugiej strony szyby
Jak to się mogło stać

Człowiek uciekał, dziecko płakało
Dziewczyna słyszała kłamliwy głos
Słońce płonęło ognistą czerwienią
On śmiał się, płakał, walczył, zginął

13. Pink Floyd - Yet Another Movie - Komentarz Tomasza (na tle utworu)

Niczym nie różnił się od innych
Oczy spoglądają na pusty ekran
Na śnieżnobiałym koniu postać w czerni
To koniec bezsensownego życia
Z oczu płyną łzy
Zaś obraz roztapia się w zachodzącym słońcu

Na ekranie telewizora jeszcze jeden film.

Nie potrzeba mi obejmujących mnie ramion
Nie potrzeba mi prochów
Czytałem pismo na ścianie i niczego mi już nie trzeba
To wszystko były tylko cegły w murze

Więc żegnaj okrutny świecie. Wzniesiona do ciosu butelka, uderza w ekran telewizora.