Audycja Wielkopiątkowa
«1992-04-17»
Audycje Specjalne
Komentarz
A była to skała szara i upiorna i wysoka, a na jej czole były wyryte na czole litery. I póty kroczyłem poprzez bagnisko nenufarów, póki nie przybliżyłem się do brzegu tak, że mogłem odczytać litery wyryte na kamieniu. Nie zdołałem ich jednakowoż odczytać i odchodziłem już z powrotem do bagniska, gdy wtem księżyc zajaśniał pełniejszą czerwienią i odwróciłem się i ponownie spojrzałem na skałę i na owe litery. A litery te głosiły OPUSZCZENIE.
Audycja dzięki
drzoanna - opis - poprawki i komentarze Tomasza
Jaśko Marcin - opis - uzupełnienia
Agata U. - opis - uzupełnienia
AkoBe - opis - uzupełnienia
AkoBe - pochodzenie
drzoanna - pochodzenie
Opis
1. Tony Banks - From the Undertow
2. Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Milczenie
Opowiedz mi wszystko. Nie bój się odsłonić, czasami to pomaga.
Twoje lęki rozpłyną się w blasku księżycowego światła.
A jeśli boisz się mówić – zagraj,
Może za pomocą muzyki potrafisz przekazać mi, co czujesz... .
Może na dźwięki zamienisz słowa, kołaczące się w Twojej świadomości... .
4. Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Milczenie
Są takie bezcielesne rzeczy, są zjawiska,
Co mają byt podwójny jak bliźnięca owa
Moc, co razem z materii i ze światła tryska -
I razem tworzy bryłę, i cień w sobie chowa.
Tak dwulice Milczenie: razem brzeg i morze,
Ciało i duch. Pustynne kocha rumowiska,
Świeżą porosłe trawą. Są w nim jakieś zorze,
Jakieś ludzkie pamiątki, więc się go nie trwożę,
Choć łzy mi płyną. N i g d y - dźwięk jego nazwiska.
To Milczenie cielesne: żadna zła potęga
Nie tkwi w nim, więc spokojny bądź u jego progu,
Lecz jeśli kiedy z losów woli nieodmiennej
Stanie przed tobą jego cień - elf bezimienny,
Co nawiedza samotne miejsca, gdzie nie sięga
Ludzka stopa - natenczas duszę poleć Bogu!
5. Peter Gabriel - The Feeling Begins
6. Simon & Garfunkel - The Sounds of Silence
7. Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Milczenie
Posłuchaj m n i e - rzekł Demon,
Położywszy mi rękę na głowie -
Kraina, o której mówię, to posępna kraina Libii,
Nad brzegami rzeki Zairy.
I nie ma w niej ani spokoju, ani milczenia.
Wody owej rzeki mają chorobliwą barwę szafranu
I nie płyną prosto do morza,
Ale ciągle pulsują i pulsują pod czerwoną źrenicą słońca,
Drganiem burzliwym i konwulsyjnym.
Na wiele mil po obu stronach zamulonego koryta rzeki
Rozciąga się blada pustynia olbrzymich nenufarów.
Wzdychają do się, jeden do drugiego, w swym osamotnieniu
I wyciągają ku niebu długie, upiorne szyje,
I chwieją na różne strony nieśmiertelnymi głowami,
I rozlega się jakiś niewyraźny szmer,
Co wydobywa się spomiędzy nich
Niby szum podziemnego źródła.
I wzdychają, jeden do drugiego.
Jest wszelako granica położona ich królestwu -
Granica ciemnej, okropnej, wyniosłej puszczy.
Tam, niby fale wokoło Hebrydów,
Bezustannie poruszają się drobne krzewiny,
Żaden wiatr nie wieje wszakże po niebiosach.
I wiecznie się kołyszą wysokie prastare drzewa,
Napełniając powietrze potężnym łoskotem,
A z ich wyniosłych wierzchołków, kropla po kropli,
Kapie nieśmiertelna rosa;
A u ich korzeni
Leżą dziwne trujące kwiaty, powykręcane w niespokojnej drzemce;
A górą, z donośnym szumem i szelestem,
Pędzą wiecznie na zachód szare chmurzyska,
Póki nie przewiną się, niby katarakta, poprzez ognistą ścianę widnokręgu.
Żaden wiatr nie wieje wszakże po niebiosach,
A nad brzegami rzeki Zairy
Nie ma ani spokojności, ani milczenia.
8. Pink Floyd - Sorrow
9. Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Milczenie
Noc była i padał deszcz;
A gdy spadał, był deszczem,
A gdy już spadł, stawał się krwią.
I stałem w bagnie pomiędzy wysokimi nenufarami,
I deszcz mi padał na głowę,
I nenufary wzdychały, jeden do drugiego,
W solenności swojego opuszczenia.
10. The Cure - Prayers for Rain
11. Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Milczenie
Nagle poprzez cienką upiorną mgłę przedarł się księżyc,
A był o barwie szkarłatnej.
I mój wzrok padł na potężną szarą skałę,
Która wznosiła się nad brzegiem rzeki
I była oświetlona blaskiem księżyca.
A była to skała szara i upiorna, i wysoka,
A na jej czole były wyryte w kamieniu litery.
I póty kroczyłem poprzez bagnisko nenufarów,
Póki nie przybliżyłem się do brzegu,
Tak że mogłem odczytać litery wyryte na kamieniu.
Nie zdołałem ich jednakowoż odczytać
I odchodziłem już z powrotem do bagniska,
Gdy wtem księżyc zajaśniał pełniejszą czerwienią,
I odwróciłem się, i ponownie spojrzałem na skałę,
I na owe litery;
A litery te głosiły: OPUSZCZENIE.
12. Peter Gabriel - Passion
13. Talk Talk - I Don't Believe In You
14. Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Milczenie
Przypomniałem sobie, jak zawsze brakowało mi słów
chociaż piosenka wciąż była ta sama
nie wierzę Ci
i nigdy nie zapomnę tego
jak kiedyś powiedziałaś mi wszystko
nie mówiąc nic...
15. Martin L. Gore - In a Manner of Speaking
16. Komentarz Tomasza
Przed minutą minęła dwudziesta. Serwis Trójki, Jerzy Bokłażec.
17. Serwis (20:01)
18. Komentarz Tomasza
JB: To był serwis Trójki.
TB: Mówił Jerzy Bokłażec.
19. Mike Oldfield - The Trek
20. Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Milczenie
Stojac pod skałą z napisem OPUSZCZENIE
spojrzałem do góry.
Na szczycie ujrzałem człowieka.
I ukryłem się pomiędzy nenufary,
Abym mógł wyśledzić, co ów człowiek uczyni.
A był ów człowiek wysoki i okazały,
I był odziany
Od stóp do ramion w togę starożytnych Rzymian,
I nie można było rozróżnić jego kształtów,
Ale rysy jego oblicza były zaprawdę rysami bóstwa,
Ani bowiem opończa nocy,
Ani mgła, ani księżyc, ani rosa
Nie zasłoniły rysów jego oblicza.
A jego czoło było dumne od myśli,
A jego oko dzikie od troski,
A z niewielu zmarszczek na obliczu
Wyczytałem opowieść o smutku i znużeniu, i o wstręcie do rodzaju ludzkiego,
I o tęsknocie za samotnością.
21. The Alan Parsons Project - In the Lap of the Gods
22. Peter Hammill - Betrayed
23. Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Milczenie
Siadł ów człowiek na skale, i oparł głowę na dłoni,
I spoglądał na owo pustkowie.
Patrzył w dół, na niespokojne krzewiny,
I w górę, na wysokie prastare drzewa,
I jeszcze dalej, na rozszumiałe niebiosa,
I na szkarłatny krąg księżyca.
Ja zaś leżałem utajony pod osłoną nenufarów
I uważałem jeno, co czyni,
A ów człowiek drżał w samotności -
Noc powoli mijała, a on ciągle siedział na skale.
25. Marillion - Going Under
26. Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Milczenie
Odwrócił ów człowiek swoją uwagę od niebios,
I spoglądał na posępną rzekę Zairę,
I na jej żółte upiorne wody,
I na blade legiony nenufarów.
I przysłuchiwał się westchnieniom nenufarów,
I szmerowi, co spośród nich się wydobywał,
A ja leżałem utajony w moim ukryciu,
I uważałem jeno, co czyni,
A ów człowiek drżał w samotności
Noc powoli mijała, a on ciągle siedział na skale.
27. Peter Hammill - A Way Out
28. Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Milczenie
Opuściłem się w najskrytsze zakątki bagniska
I pobrnąłem głęboko w samą dzicz nenufarów,
I przywołałem hipopotamy,
Które mieszkały w żuławach,
W najgłębszych zakątkach bagniska.
I hipopotamy usłyszały moje wołanie,
I przyszły, wraz z behemotami, do samego podnóża skały,
I ryczały donośnie a przeraźliwie pod księżycem,
A ja leżałem utajony w moim ukryciu
I uważałem, co czyni człowiek.
A ów człowiek drżał w samotności -
Noc powoli mijała, a on ciągle siedział na skale.
29. The Cure - The Same Deep Water as You
30. Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Milczenie
Zakląłem żywioły zaklęciem niepokoju;
I straszliwa burza zebrała się na niebie,
Gdzie przedtem nie było ani wietrzyka.
I niebo posiniało od gwałtowności burzy -
I deszcz począł smagać człowieka po głowie -
I wody rzeczne wystąpiły z brzegów -
I umęczona rzeka pokryła się pianą -
I nenufary zawodziły na swoich kępach -
I puszcza poczęła się kruszyć pod ciosami wichru -
I grom huczał -
I błyskawica migotała -
I skała trzęsła się w posadach.
A człowiek drżał w samotności -
Noc powoli mijała, a on ciągle siedział na skale.
31. Peter Hammill - Shingle Song
32. Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Milczenie
Zawrzałem gniewem i przekląłem klątwą milczenia -
I rzekę, i nenufary, i wicher, i puszczę,
I niebo, i grom, i westchnienia nenufarów.
I zostały przeklęte, i zamilkły.
I księżyc przestał wydeptywać swoją ścieżkę na niebie -
I grom skonał w milczeniu -
I błyskawica przestała migotać -
I chmury nieruchomo zawisły -
I wody spłynęły do dawnego poziomu i zastygły -
I drzewa przestały się kołysać -
I nenufary przestały wzdychać -
I nie słyszało się już wychodzącego spomiędzy nich szmeru
Ani też najlżejszego dźwięku pośród owej bezkresnej pustyni.
I spojrzałem na litery na skale,
A były już zmienione -
I litery te głosiły: MILCZENIE.
33. Dead Can Dance - De Profundis (Out of the Depths of Sorrow)
34. Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Milczenie
Zwróciłem oczy na oblicze człowieka,
A oblicze jego pobladło z przerażenia.
I uniósł gwałtownie głowę z oparcia dłoni,
I stanął wyprostowany na skale, i nasłuchiwał.
Żaden dźwięk jednak nie rozlegał się pośród owej bezkresnej pustyni,
A litery na skale głosiły: MILCZENIE.
I człowiek cały zadrżał,
I odwrócił oblicze,
I uciekł hen w dal, w dalekim pośpiechu,
Tak żem go już więcej nie oglądał.
35. Joy Division - Atmosphere
36. Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Milczenie
Wiele jest doskonałych opowieści
W tchnących melancholią i zamkniętych w żelazne klamry księgach Magów.
a także zawartych w muzyce
Są tam wspaniałe historie o Niebie
I o ziemi, i o potężnym morzu,
A także o Dżinach,
Co panowały nad morzem, nad ziemią i nad wyniosłym Niebem.
Wiele jest opowieści o miłości i szczęściu
O wszystkich tych złudzeniach, w które chcemy wierzyć
Jednak tę bajkę, którą opowiedział mi Demon,
Gdy siedział obok mnie w grobowcu, zwanego moim pokojem
w którym przesiaduję zamknięty z wyboru i z konieczności
Tę bajkę uważam za najbardziej zadziwiającą spośród wszystkich!
37. Peter Gabriel - At Night
38. Komentarz Tomasza - Edgar Allan Poe - Milczenie
Gdy Demon ukończył swoją opowieść o klątwie milczenia,
Przewrócił się na podłogę
I zaczął się śmiać.
Nie mogłem się śmiać razem z nim
Więc Demon przeklął mnie za to, że nie mogłem się śmiać.
Na szczęście nie rzucił na mnie klątwy milczenia.
Dlatego mogłem Państwu historię tę opowiedzieć
za pomocą muzyki
39. Beggar's Opera - Nimbus
40. Komentarz Tomasza
Za podstawę tej audycji posłużył mi poemat - Bajka Milczenie - Edgara Allana Poe w tłumaczeniu Juliusza Gomulickiego. Wykorzystałem ten poemat prawie w całości. A także wiersz tegoż Edgara Allana Poe rownież zatytułowany Milczenie i przełożony przez Antoniego Langego. A wsród wykonawców znaleźli sie Peter Hammill, Peter Gabriel, The Cure, Camel, Pink Floyd, Dead can Dance i Joy Division. I to by było wszystko co przygotowałem na dzisiaj. Dziękuję państwu bardzo serdecznie.
Do usłyszenia.
Płyty wykorzystane w ramach audycji
Beggar's Opera - Waters of Change (1971)
Dead Can Dance - Spleen And Ideal (1985)
Marillion - Clutching At Straws (1987)
Martin L. Gore - Counterfeit E.P (1989)
Mike Oldfield - The Killing Fields (Original Film Soundtrack) (1984)
Peter Gabriel - Passion (1989)
Peter Hammill - Nadir's Big Chance (1975)
Peter Hammill - Out Of Water (1990)
Pink Floyd - A Momentary Lapse of Reason (1987)
Simon & Garfunkel - Sounds of Silence (1966)
Talk Talk - The Colour of Spring (1986)
The Alan Parsons Project - Pyramid (1978)
The Cure - Disintegration (1989)
Tony Banks - A Curious Feeling (1979)
Komentarze/recenzje
... w oczekiwaniu na cotygodniową Listę Przebojów, zapominając o Wielkopiątkowej zadumie, usłyszałam zaskakujące połączenie mrocznej poezji i pięknej muzyki ... Nastrój zbudowany tą audycją sprawił, że zaduma przyszła sama...
Autor: Agata U.